ترس از مکان های بسته نوعی هراس یا فوبیاست که در طبقه بندی اختلالات روان پزشکی به عنوان یک اختلال اضطرابی شناخته می شود. افراد مبتلا به این اختلال هنگامی که در مکان های بسته نظیر هواپیما، سینما، آسانسور و صف های شلوغ قرار می گیرند ترس یا اضطراب چشمگیری را از خود بروز می دهند. ما در ادامه این مقاله به توضیحات بیشتری در مورد علائم، علل بروز و روش های درمان ترس از مکان های بسته پرداخته ایم. پس تا انتهای مطلب همراه ما باشید.

منبع :  ترس از مکان های بسته

آیا ترس از مکان های بسته یا کلاستروفوبیا اختلال است؟

برخی افراد ممکن است از قرار گرفتن در فضاهای بسته یا تنگ احساس ناراحتی کنند و در این شرایط ترس و اضطراب به سراغ‌شان بیاید. این مسئله از نظر متخصصان سلامت روان زمانی به عنوان یک اختلال اضطرابی در نظر گرفته می‌شود که اضطراب فرد با تهدید موجود در موقعیت، تناسبی نداشته باشد و موجب بروز اختلالاتی در عملکرد فرد گردد. برای آشنایی با سایر اختلالات اضطرابی کلیک کنید.

آشنایی با نشانه های اختلال کلاستروفوبیا یا همان ترس از مکان های بسته

ترس از مکان های بسته که در ادبیات تخصصی روانشناسی با نام کلاستروفوبیا شناخته می‌شود، وضعیتی است که در آن فرد هنگام قرار گرفتن در فضاهای تنگ، بسته و شلوغ مضطرب شده و ترس قابل توجهی  از خود نشان می‌دهد. به طور کلی از جمله علائمی که فرد در اختلال کلاستروفوبیا تجربه می‌کند باید به موارد زیر اشاره کرد.

• احساس اضطراب و ترس شدید هنگام قرار گرفتن در موقعیت‌های بسته نظیر آسانسور، هواپیما، سینما و ..
• تلاش برای اجتناب از قرار گرفتن در مکان‌های بسته
• بروز علائم جسمانی مرتبط با استرس هنگام قرار گرفتن در مکان‌های بسته نظیر تپش قلب، سرگیجه، افزایش سرعت تنفس، تعریق، لرزش، حالت تهوع، دل درد و…
• فرد به خاطر ابتلا به کلاستروفوبیا دچار محدودیت‌هایی در زندگی روزمره می‌شود و عملکردش روزمره‌اش مختل می‌گردد.

علل دچار شدن به ترس از مکان های بسته

تاکنون مطالعات بی‌شماری در زمینه علل دچار شدن به انواع فوبیا از جمله کلاستروفوبیا انجام شده است. نتایج این مطالعات نشان می‌دهند که عوامل ژنتیکی و محیطی می‌توانند در این مشکل نقش داشته باشند. برای مثال پژوهشگران یک ژن به نام GPM6A کشف کرده‌اند که می‌تواند در بروز علائم فوبیای اختصاصی سهم داشته باشد.

همچنین مشاهدات بالینی نشان می‌دهند که اکثر ترس‌های شدید ریشه در تجربیات ناخوشایند کودکی دارند. توجه به این نکته حائز اهمیت است که ترس‌ها می‌توانند از طریق مشاهده نیز منتقل شوند. از همین رو افرادی که اطرافیان‌شان دچار نوعی فوبیا هستند، بیش از دیگران این مشکلات را گزارش می‌دهند.

موقعیت‌های برانگیزان ترس از مکان های بسته

هرگونه مکان سربسته، شلوغ یا تنگ می‌تواند برانگیزان اضطراب‌های مرتبط با اختلال کلاستروفوبیا باشد. از جمله رایج‌ترین این موقعیت‌ها می‌توان به آسانسور، هواپیما، تونل، ماشین (به خصوص آن‌هایی که دارای قفل اتوماتیک هستند)، حمام و اتاق پرو اشاره کرد.

در واقع اکثر افراد به این خاطر در این موقعیت‌ها مضطرب می‌شوند که می‌ترسند در صورت لزوم نتوانند از آنجا فرار کنند. همچنین ممکن است نگران این باشند که در فضای بسته دچار حمله عصبی شوند و این مسئله در نهایت به شرمندگی آن‌ها نزد دیگران بیانجامد.

درمان ترس از مکان های بسته یا کلاستروفوبیا

امروزه متخصصان سلامت روان از جمله روانشناسان و روانپزشکان برای درمان ترس از مکان های بسته از روش‌های موثری استفاده می‌کنند که شامل موارد زیر می‌باشد. برای آشنایی با جدیدترین روش‌های درمان فوبی کلیک کنید.

1- روان درمانی با رویکرد شناختی رفتاری

مطالعات پژوهشی بیانگر این هستند که روان درمانی با رویکرد شناختی رفتاری یکی از موثرترین روش‌ها برای درمان انواع هراس‌های اختصاصی از جمله کلاستروفوبیاست. این روش نوعی درمان مبتنی بر گفت و گوست که طی آن درمانگر تلاش می‌کند افکار منفی که زیربنای احساسات ناخوشایند هستند را شناسایی کند و به شما یاری برساند تا بر آن‌ها غلبه نمایید. برای آشنایی بیشتر با روان درمانی کلیک کنید.

همچنین با استفاده از تکنیک‌های رفتاری نظیر ریلکسیشن درمانگر به شما می‌آموزد که چگونه در موقعیت‌های استرس‌زا کنترل هیجانات خود را به دست بگیرید. برای اشنایی با جدیدترین روش های درمان اضطراب شدید کلیک کنید.

2- مواجهه درمانی

مواجهه درمانی یکی از رایج‌ترین و موثرترین روش‌هایی است که درمانگران برای بهبود علائم مرتبط با فوبیا از آن بهره می‌جویند. در این روش درمانگر به طور تدریجی و سلسله مراتبی شما را با موقعیت‌هایی که برای‌تان ترسناک است مواجه می‌کند تا بتوانید به مرور زمان بر علائم اضطرابی خود غلبه کرده و با آن‌ها کنار بیایید.

3- واقعیت مجازی

در شرایطی که مواجه کردن بیمار با موقعیت‌های اضطراب‌آور در دنیای واقعی امکان‌پذیر نیست، استفاده از فناوری واقعیت مجازی می‌تواند تا حد بسیاری راهگشا باشد. در این روش با استفاده از کامپیوتر موقعیت‌هایی که شامل مکان‌های بسته نظیر آسانسور یا هواپیماست برای فرد شبیه سازی می‌شود. مراجع به کمک درمانگر خود می‌آموزد که چگونه در این موقعیت‌ها دوام بیاورد و از تکنیک‌های خود آرام سازی استفاده نماید.

4- درمان های دارویی

در اکثر موارد کلاستروفوبیا به روان درمانی به طور مثبتی جواب می‌دهد و نیاز به درمان‌های دارویی وجود ندارد. با این حال اگر فرد به اندازه کافی از روان درمانی بهره نبرد، روانشناس او را به روانپزشک ارجاع می‌دهد تا به کمک روش‌های دارویی روند درمان او را تسریع نماید. از جمله داروهایی که در این شرایط تجویز می‌شود می‌توان به بنزودیازپین ها و ضدافسردگی‌ها اشاره کرد.

برای دریافت مشاوره در زمینه اضطراب و افسردگی می‌توانید در ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02166419012 با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.

سوالات متداول